“Pronunciation-Listening” là một bộ đôi nổi tiếng không thể tách rời trong IELTS. Có thể nói nó vốn là một thực thể nhưng được chia làm hai phần với tên gọi khác nhau. Chắc chắn ai ai học IELTS cũng điều biết mối liên kết này nhưng điều khác nhau là các bạn chưa có cái nhìn toàn diện hơn về sự khăng khít của chúng thôi. Hãy cùng bài viết hôm nay tìm hiểu điều đó nha.
1. Phát âm ai, nghe sai
Thực tế thì người học tiếng Anh nói chung và học IELTS nói riêng khá coi nhẹ việc phát âm vì họ thường nghĩ rằng nó không quan trọng được như các kĩ năng khác. Tuy nhiên phát âm lại ảnh hưởng khá lớn tới cách chúng ta nắm bắt thông tin khi nghe và mức độ truyền đạt ý tưởng. Một trong những điều nguy hiểm hàng đầu trong việc phát âm sai là việc hiểu nhầm ý. Phát âm sai không chỉ dẫn đến nói người ta không hiểu mà còn là nghe mà không hiểu người ta nói gì, tai hại hơn là hiểu sai ý.
Ví dụ từ Purpose -danh từ này có phiên âm là [‘pə:pəs], không phải là [‘pə:pouz] như nhiều người vẫn phát âm. Lí do của sự nhầm lẫn này là do người học mặc định những từ có đuôi “-ose” đều có cách phát âm là /ouz/, ví dụ suppose [sə’pouz], propose [prə’pouz], dispose [dis’pouz],… hay từ Heritage có cách phát âm là [‘heritidʒ], với âm cuối cần được phát âm là /idʒ/ chứ không phải /eidʒ/ như nhiều người nhầm lẫn.
Để khắc phục được lỗi sai này, không còn cách nào khác là chịu khó nghe nhiều và ngộ ra từ từ thôi. Và cũng chính vì lí do này, nếu bạn muốn tăng band điểm nghe, phải cải thiện phát âm đầu tiên.
2. Phát âm đa dạng theo các vùng miền khác nhau
Tiếng Anh là ngôn ngữ phổ thông trên thế giới, rất nhiều nơi sử dụng tiếng Anh như Australia, Singapore, Mỹ,… Tuy trong IELTS, chủ yếu là Anh Anh nhưng các giọng được pha trộn đến từ Ấn Độ (Anh Ấn) hay từ Australia (Anh Úc), Anh Mỹ vẫn thỉnh thoảng xuất hiện trong bài nghe. Ví dụ: trong tiếng Anh Mỹ, âm /l/ ở cuối được phát âm rất rõ, nhưng nó gần như biến mất trong tiếng Anh – Anh. Ví dụ, từ POOL trong tiếng Anh-Mỹ có âm /l/ được phát rất rõ, trong khi ở tiếng Anh- Anh, âm /l/ gần như biến mất. Từ adult có trọng âm ở âm tiết thứ 2 trong tiếng Anh-Mỹ, đọc là /əˈdʌlt/; và trọng âm ở âm tiết thứ nhất trong tiếng Anh-Anh, đọc là /ˈæd ʌlt/. Đặc biệt tập chung cho mình vào sự khác nhau giữa phát âm của Anh-Anh và Anh-Mỹ nhé vì đây là hai giọng phổ biến nhất đó.
Vậy nên nếu các bạn nắm được nguyên tắc và sự khác nhau giữa phát âm của các vùng miền, bạn sẽ dễ dàng giải quyết các bài nghe IELTS dù nó là giọng nào.
3. Nối âm, nuốt âm, nuốt từ
Cái này gây ra khó khăn khá nhiều đến khả năng nghe hiểu và điền từ chính xác của thí sinh khi đi thi. Ví dụ “laugh” được phát âm là /f/ tận cùng, nhưng nếu bạn dùng trong một cụm từ, ví dụ “laugh at someone”, bạn phải chuyển âm /f/ thành/v/ và đọc là /la:v væt/. Nếu bạn chưa từng nghe qua về cách nối âm của cụm từ này, bạn sẽ bị bỡ ngỡ và có khi coi nói là cụm từ mới trong khi đó là từ cũ mười mươi. Không chỉ thế, nối âm còn tạo ra rào cản trong việc xác định một danh từ là số ít hay số nhiều khi chỉ dựa vào nghe để phân biệt. Các bạn thử theo dõi ví dụ sau nhé: ‘The grils saw her idol through the TV and screamed loudly’. 2 từ ‘girls’ và ‘saw’ khi đọc cùng nhau sẽ thành ‘girls saw’, và nếu như đề bài yêu cầu điền từ ‘girls’ vào chỗ trống thì các bạn sẽ rất khó phân biệt xem ‘girls’ là số ít hay số nhiều. Bạn có thể tham khảo thêm một số nguyên tắc nối âm tại đây.
Nuốt âm còn khiến bạn khó nghe gấp bội nối âm. Tuy nhiên, mình thấy trong IELTS nuốt âm sẽ ít xảy ra hơn nối âm vì đa số băng nói tốc độ vừa phải không quá nhanh.
Đây là những kỹ năng mắc định các bạn sẽ cần phải ghi nhớ và làm quen để không mất điểm hoặc bắt đáp án sai trong bài nghe nhé.
4. Ending Sounds
Người Việt không có thói quen phát âm đuôi khi nói tiếng Anh, phần nhiều do cấu hình tiếng Việt không có âm đuôi nên lúc chuyển sang tiếng Anh thấy bỡ ngỡ không quen. Các từ tiếng Anh thường có các phụ âm đuôi như /t/, /d/, /p/, /tʃ/. Ví dụ, với các từ được thêm hậu tố /s/, /es/ hay /ed/, nếu bạn không nói đúng, người khác sẽ hiểu nhầm ngay nghĩa của từ (số ít, số nhiều) hay thời điểm của hành động (hiện tại, quá khứ).
Ngoài ra, âm đuôi như mình đề cập ở trên ảnh hưởng rất nhiều đến nối âm. Không chỉ thế trong tiếng anh có một số trường hợp từ phát âm na ná nhau chỉ khác mỗi âm đuôi chẳng hạn như từ college (cao đẳng) có âm đuôi là /dʒ/ khác với từ colleague có âm đuôi /g/.Nếu không nghe kĩ và bắt nhịp nhanh thì việc điền sai từ là điều tất yếu.
Phát âm ảnh hưởng tới IELTS Listening như thế nào nếu kể lể hết ra chắc cũng mất mấy trang giấy. Mình chỉ phân tích đôi chút để các bạn thấy được vấn đề rõ hơn thôi và nhận ra được yếu điểm của mình đang ở đâu, phải sửa ra sao. Các bạn muốn biết chi tiết hơn thì có thể tham khảo cuốn English Pronunciation in use, dạy khá đầy đủ và chi tiết. Tuy nhiên, để cải thiện phát âm phục vụ cho việc tăng điểm Listening cũng đòi hỏi một khoảng thời gian dài chịu khó luyện tập đấy, mưa dần thấm lâu mà.